Kurhany w Łękach Małych to unikat na skalę europejską. Stały się inspiracją do filmu

Konstrukcje kamienno – ziemne wewnątrz kurhanów kryją główną komorę grobową. W zależności od pozycji społecznej zmarłego mogiły wyposażone były w broń, ozdoby, naczynia z jedzeniem. W Łękach Małych znaleziono pochówek wyposażony w berło sztyletowe z brązu, uważane za oznakę władzy. Wielkość grobu i jego wyposażenie świadczą, że pochowano tu kogoś znaczącego w hierarchii ówczesnej społeczności. Zdaniem badaczy, to grobowce książąt z pobliskiej osady w Bruszczewie w gminie Śmigiel.

Kurhany w gminie Kamieniec należą do najważniejszych symboli kultury unietyckiej w tej części Europy. Nie powinno zatem dziwić, że trafią na ekrany. Kopię odnalezionego w grobowcu berła umieszczono na pamiątkowym obelisku, który oficjalnie odsłonięto w czwartek, 7 lipca.

- Gdy dowiedziałem się, że powstaje film, bardzo chciałem, żeby kopia berła stała się trwałą częścią tego miejsca. Tak narodził się pomysł na obelisk - przyznaje wójt gminy Kamieniec, Piotr Halasz i nie kryje radości, bo taka produkcja to wielka szansa na to, by kurhany na nowo zainteresowały turystów.

"Berło z brązu - symbol zmiany cywilizacyjnej" to najnowszy, fabularyzowany dokument Krzysztofa Paluszyńskiego. Producent i reżyser ma już na swoim koncie już kilkanaście filmów, między innymi: „Rondele – wielka zagadka sprzed 7000 lat” czy “Megality – historia sprzed 5500 lat”. Jego najnowsza produkcja będzie opowiadać o początkach epoki brązu na ziemiach polskich.

- Punktem wyjścia jest cmentarzysko kurhanowe w Łękach Małych koło Grodziska Wielkopolskiego i odnalezione w jednym z tamtejszych grobów unikatowe berło sztyletowe. To pierwsze insygnium władzy na ziemiach polskich, które wskazuje na to, że już blisko dwa tysiące lat przed naszą erą mieliśmy bardzo zhierarchizowane społeczeństwo. Wyjątkowość berła znalezionego w Łękach Małych jest ogromna. To jeden z pięciu tak świetnie zachowanych i w całości wykonanych z brązu okaz, ponadto znaleziony w okazałym grobie kurhanowym pośród innych cennych przedmiotów, na cmentarzysku określanym jako dynastyczne - mówi Krzysztof Paluszyński, reżyser i producent filmu "Berło z brązu - symbol zmiany cywilizacyjnej".

Prace nad filmem trwają. Zgodnie z założeniami, całość ma być gotowa jeszcze w tym roku. Będzie to produkcja, jakiej jeszcze nie było.

- Chcemy opowiedzieć, jak brąz trafił na nasze ziemie i pokazać, że spowodował całkowitą zmianę społeczeństwa epoki kamienia, które podzieliło się na warstwy ludzi niezwykle bogatych, zapewne za sprawą kontroli nad handlem nowym metalem, czyli brązem, oraz pospolitych, wiodących przeciętną egzystencję. Dziś, z perspektywy czasu pracy nad filmem, możemy już śmiało powiedzieć, że nawet przy obecnej technologii trudno jest nam wykonać takie berło sztyletowe. Ówczesne społeczności posiadały bardzo głęboką wiedzę i doskonałe umiejętności obróbki brązu, przede wszystkim techniką odlewu. Do wykonania replik wykorzystywanych przy produkcji zaangażowanych jest szereg osób o najwyższych kwalifikacjach . Próbujemy jak najlepiej skopiować te zabytki, tak aby w obrazie filmowym nie odbiegały od oryginału - tłumaczy Krzysztof Paluszyński.

Berło znalezione w Łękach Małych będzie swoistym punktem wyjścia do ukazania historii ziem polskich sprzed czterech tysięcy lat. Autorzy produkcji opowiedzą o kulturze unietyckiej, ale również o kulturze mogiłowej. Pierwsze sceny w Łękach Małych zostały już nakręcone.

- W filmie pokażemy między innymi uroczystość odsłonięcia obelisku, na którym umieszczono doskonale wykonaną replikę berła. Zaprezentujemy również znajdujące się w zbiorach Muzeum Archeologicznego w Poznaniu zabytki oraz zdjęcia z badań, które w latach 50. ubiegłego stulecia zostały przeprowadzone na terenie wspomnianego cmentarzyska. Gmina Kamieniec i znajdujące się tam kurhany stanowią bardzo ważny punkt wyjścia do całej historii przedstawionej w filmie - zapowiada reżyser.

Za tło do scen fabularyzowanych posłużą Osada Neolityczna w Kopcu na terenie województwa świętokrzyskiego i Muzeum Archeologiczne w Biskupinie. Krzysztof Paluszyński zdradza również, że w produkcji będzie można zobaczyć zrekonstruowaną w środowisku 3D unikalną osadę z Bruszczewa w powiecie kościańskim.

- Według jednej z teorii to właśnie dostojnicy z Bruszczewa zostali pochowani w monumentalnych kurhanach z Łęk Małych. Sceny kręciliśmy również w Krakowie, Kaliszu, Smoszewie i na Górze Zyndrama w Maszkowicach. Głównym konsultantem filmu jest prof. dr hab. Maciej Kaczmarek z Wydziału Archeologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Za pomoc i wsparcie chciałbym podziękować również wójtowi gminy Kamieniec, Piotrowi Halaszowi, który jest świetnym gospodarzem i doskonale wie, jaką wartość historyczną stanowią kurhany w Łękach Małych - dodaje.

Film powinien powstać do końca bieżącego roku, a jego producentem jest PFS PalFilmStudio z Warszawy. Film powstaje przy wsparciu finansowym województwa kujawsko- pomorskiego. Produkcja otrzymała również dofinansowanie Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.

- Planujemy kilka zamkniętych pokazów premierowych, chcemy wysłać go również na Międzynarodowy Festiwal Filmów Archeologicznych AGON. Docelowo produkcja trafi do stacji telewizyjnych. Wstępnie otrzymaliśmy deklarację dystrybucji od TVP Historia - mówi Krzysztof Paluszyński.

Kurhany w Łękach Małych są wyjątkowe na skalę europejską. Niestety, wiedzą o tym bardzo nieliczni i przez to jest to zabytek tak bardzo niedoceniany. Wójt gminy Kamieniec ma nadzieję, że powstający właśnie film to zmieni, a turyści na nowo odkryją to miejsce.

Szczegóły produkcji można śledzić na Facebooku.