Roman "Matejko" Tuliński - człowiek, który pokolorował Grodzisk

Roman Tuliński do dziś bez problemu wylicza miejsca, w których znajdowały się jego reklamy. Wspomina takie sklepy jak „Modny Pan”, gdzie dziś znajduje się sklep odzieżowy, sklep spożywczy pana Nowackiego, funkcjonujący do dziś, ale także Joy Jeans w miejscu dzisiejszego optyka, sklep z garniturami i koszulami, gdzie obecnie działa lodziarnia, „OTEX” w miejscu sklepu sportowego i duża reklama Wody Grodziskiej na budynku obecnego Pepino. Idąc dalej nie można zapomnieć o sklepie DUET, a tuż za nim, w miejscu dzisiejszej drogerii, znajdował się sklep mięsny. Dalej Księgarnia, a obecnie sklep z artykułami spożywczymi i chemicznymi z zagranicy. W drugiej części ulicy znajdował się sklep „ BESTA Video Music World”, dziś to „sklep po 4,50” i na samym końcu sklep dla dzieci „Baby”. Na Placu Powstańców Wielkopolskich przez wiele lat działał bar Quatro ze smaczną kawą „u babci”.

Jakie to było uczucie, przechadzać się ulicą Szeroką i na większości budynków widzieć swoje dzieła? - Słowo „dzieło” to może zbyt duże określenie, ale były to bardzo miłe odczucia. Za każdym razem jednak wydawało mi się, że mógłbym ów reklamę wykonać nieco inaczej. Ludzie pracujący w tych sklepach byli zawsze uśmiechnięci i skorzy do pomocy przy wyborze towaru- mówi. Od tamtych czasów obraz miasta bardzo się zmienił, a reklamy, które pamięta jeszcze wielu mieszkańców, stopniowo zaczęły znikać z panoramy Grodziska. Jak przyznaje nasz rozmówca, dzięki stronie Towarzystwa Miłośników Ziemi Grodziskiej, które często przypomina zdjęcia z lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych – wspomnienia wciąż są żywe.

- W takich chwilach pojawia się u mnie duma i zadowolenie, że mogłem uczestniczyć w przeobrażaniu i koloryzowaniu jakże wtedy szarego miasta. Wszyscy wtedy tęskniliśmy do kolorów, czasami aż nadto. Warto byłoby zrobić wystawę poświęconą tematycznie ówczesnej reklamie na budynkach naszego miasta. Sądzę że przy współpracy z działem Promocji Urzędu Miejskiego, jest to wykonalne.

Do dziś na mapie Grodziska znajdują się miejsca, w których zachowały się reklamy sprzed kilkudziesięciu lat. - Do tej pory, aczkolwiek bardzo już zniszczony, istnieje “plan miasta” przy ul. Kolejowej. Jest pomysł ze strony ratusza, aby przywrócić go zaktualizować i odnowić, z naciskiem na zabytki miasta… A propos, po drugiej stronie budynku istniała reklama WBK -u, mojego autorstwa. Oprócz tego istnieje jeszcze malowidło w budynku Growagu, w miejscu gdzie jest wystawa wyrobów firmy- zdradza nam Roman Tuliński.

Kiedy zaczynał swoją zawodową karierę, tworzył popularne szyldy firm. Z czasem pojawiły się większe i bardziej imponujące zlecenia.

- Dużą formą było wymalowanie na elewacji budynku Wód Grodziskich logo nowego właściciela RALCO, a nieco później reklamy pierwszej w naszym mieście Hurtowni Wody Grodziskiej, która znajdowała się przy ul. Bukowskiej. Ta reklama, oprócz informacji tematycznej, zawierała fragment obrazu Botticelliego , jako element uzupełniający - “Narodziny Wenus”. Powstająca z piany morskiej Wenus symbolizowała czystość naszej wody. Poza tym klient zażyczył sobie trochę nagości w najlepszym tego słowa znaczeniu. W pamięci zapadła mi również reklama na elewacji budynku Ośrodka Sportu i Rekreacji. Budziła u kilku osób tam mieszkających, delikatnie mówiąc, sprzeciw na zbyt wyzywające pozy dziewcząt w strojach kąpielowych, ale w większości ludziom przebywającym na basenie malowidło bardzo się podobało.

Te dwie reklamy wzbudzały w lokalnym środowisku wiele emocji. Jak wspomina ich autor, były również szczególnie „malarskie”. - Od tamtej pory nadano mi pseudonim “Matejko”, który bardzo mocno do mnie przylgnął i funkcjonuje do dziś. W tamtym czasie, w jednym ze sklepów kupowałem coś na rachunek. W rubryce odbiorca wpisano mi „Roman Matejko”- wspomina.

Stworzenie obrazów, które zdobiły elewacje grodziskich sklepów, nie było jednak takie proste. Najpierw powstawał szkic w określonej skali, najczęściej, jak wyjaśnia Roman Tuliński, w czarno-białej kolorystyce, która służyła weryfikacji poprawności całej kompozycji. Dopiero później pojawiały się kolory o określonym ich natężeniu (barwy ciemniejsze lub jaśniejsze w tonacji chłodnej lub ciepłej. - Na całość nakładało się tak zwaną kratownicę, którą odwzorowywało się w odpowiedniej skali na elewacji. Metoda ta stosowana jest do dzisiaj. Moda na malowidła czy reklamy ścienne, zwane dzisiaj muralami, powoli powraca, niezależnie od zaawansowanej techniki drukarskiej.

- W życiu zawodowym robiłem i robię to, co lubię najbardziej. Zawsze najważniejsze było dla mnie zadowolenie klienta. Spotkałem na swej drodze zawodowej wielu wspaniałych ludzi. Z większością jestem bardziej lub mniej zaprzyjaźniony, współpracujemy do dziś.

Jednym z ostatnich projektów Romana Tulińskiego jest Ławka Patrona, która stanęła przy Zespole Szkół Technicznych. Ukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Poznaniu, gdzie wiodącym kierunkiem było wystawiennictwo, ale duży nacisk kładziono również na malarstwo i rzeźbę. Forma przestrzenna nie jest mu zatem obca.

- To nie była jest dla mnie nowość. Najpierw powstaje szkic - zarówno rzeźby, obrazu czy reklamy, a później realizuje się projekt. Oczywiście jest różnica między formą płaską, a przestrzenną i w każdej z tych dziedzin “sztuki” musi być odpowiednia kompozycja i przestrzeń zwana potocznie 3D. Ławka Patrona miała zawierać te trzy elementy. Oprócz tego miała być funkcjonalna, okazjonalna i stanowić ciekawy element małej architektury. Jak sądzę cel został osiągnięty.

Ławka Patrona została odsłonięta w dniu imienin Eugeniusza Kwiatkowskiego, z okazji 20-lecia nadania szkole jego imienia. Jak powstała koncepcja, którą finalnie zrealizowano?

- Zamysł powstania takiej ławki zrodził się na początku roku 2020. Propozycji miałem kilka i w każdym z projektów dominowała myśl, aby postać wielce zasłużonego dla Polski Eugeniusza Kwiatkowskiego symbolicznie odzwierciedlała się w niej poprzez Port Gdynia i Centralny Okręg Przemysłowy. Patrząc na ławkę łatwo zauważymy z lewej strony wiatrem nadęty żagiel zwieńczony masztem, który symbolizuje morze, a dalej tzw. okno na świat lat międzywojennych. Gabloty pełniące funkcję informacyjną o Patronie, w połączeniu z poziomymi elementami konstrukcji, symbolizują przemysł, jaki E. Kwiatkowski zapoczątkował, ale nie było mu dane doprowadzić do końca własnego projektu, stąd niedokończone i nierównomierne elementy konstrukcji. Podwaliny do rozwoju jednak pozostawił, co zawarte jest w solidnych dębowych siedziskach, stanowiących najcięższy wizualnie element całej kompozycji- wyjaśnia autor projektu.

I dodaje: - Całość jest w kolorze szaro-czarnym, oprócz dwóch poziomych różowych elementów konstrukcji, które przełamują kolorystykę instalacji i nawiązują do potocznej nazwy szkoły.

Konstrukcję wykonała firma UdoStyl z Grodziska Wielkopolskiego. Prawdopodobnie nie jest to ostatnie takie dzieło, które pojawi się w naszym mieście. Autor projektu już myśli o kolejnej, podobnej formie, która miałaby zawierać ważne informacje z współczesnej historii i nawiązywać do „Solidarności”.

Nie samą pracą człowiek żyje, a Roman Tuliński ma kilka pasji i zainteresowań, które rozwija w wolnym czasie. W domowym zaciszu gra na gitarze, pisze również wiersze.

- Od dłuższego czasu noszę się z pomysłem, aby zebrać je w jedną całość. Wiele lat temu napisałem słowa i muzykę do dwóch utworów umieszczonych na “kasecie” kapeli Pod Lupą, które propagowały Wodę Grodziską. Kilka lat temu, na specjalne zamówienie, napisałem wiersz „Pamięć”, który został umieszczony w książce o ofiarach zbrodni katyńskiej z naszego regionu. W 2008 roku, w konkursie poetyckim organizowanym przez ówczesny Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury, a którego pomysłodawczynią była Hanna Mańkowska, zająłem III miejsce.

Projekty Romana Tulińskiego, w tym pamiętne reklamy z lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych, możecie zobaczyć poniżej: