Historia Viktorii Popovej i jej żywych obrazów. Musiała uciekać przed wojną, teraz tworzy i edukuje w Szamotułach

Chociaż jako dziecko miała wiele wizji swojej przyszłości, zawsze wiedziała, że będzie artystką.

Na początku, tak jak wszystkie dziewczynki, chciałam być wychowawczynią w przedszkolu, później nauczycielką w szkole. Jak się okazuje, teraz wszystko się spełniło, gdy pracuję w ośrodku kultury. Obawiajcie się swoich marzeń, bo one się spełniają! - mówi Viktoria Popova.

Artystka pochodzi z Ukrainy, z miasta Charków. Ze sztuką miała do czynienia już od najmłodszych lat. Mając 11 lat rozpoczęła naukę w Szkole Plastycznej im. Ilja Riepina, którą ukończyła. Następnie ukończyła Liceum Plastyczne przy Akademii Projektowania i Sztuki w Charkowie oraz samą Akademię. Jak mówi, od zawsze wiedziała, że właśnie to chce robić.

Od dzieciństwa malował ze mną tata. Później miałam dwie koleżanki, z którymi konkurowałyśmy, kto lepiej maluje. Teraz wszystkie jesteśmy artystkami, jedna mieszka w Nowym Yorku, a druga w Niemczech. Gdyby nie sztuka, może interesowałabym się filologią, bardzo lubię też sport, jazdę rowerem. Będąc w nastoletnim wieku bardzo dużo też biegałam, niestety zakończyła to kontuzja kolana. Studiowałam również astrologię, szukając odpowiedzi na moje pytania. Lubię też taniec, muzykę - mówi.

Artystka musiała zmierzyć się z ucieczką przed wojną w Ukrainie. Trafiła do Szamotuł, gdzie okazano jej wsparcie i pomoc. Szamotuły poznała dzięki Eugeniuszowi Tacikowi, miejscowemu rzeźbiarzowi. Później wiele pomocy otrzymała od dyrektora Szamotulskiego Ośrodka Kultury, który zaprosił ją do Szamotuł gdy rozpoczęła się wojna.

Byłam wtedy w Charkowie i gdy o 5 rano obudziły nas wybuchy, napisałam za pośrednictwem portalu społecznościowego, że chyba nadchodzi wojna. Dostałam wtedy dużo zaproszeń i propozycji pomocy. Można powiedzieć, że z tych zaproszeń wybrałam Szamotuły. Trafiłam tutaj w 2021 roku, ale byłam już zapraszana w 2020 na plener rzeźbiarski, który niestety się nie odbył - wspomina.

Przez pierwsze miesiące mieszkała w Muzeum Zamek Górków, które okazało pomoc mieszkańcom Ukrainy w tym trudnym czasie.

Gdy przyjechałam do Szamotuł, przez dziesięć miesięcy mieszkałam w Zamku Górków, w ramach pomocy dla osób z Ukrainy. Na początku pomagałam jako tłumacz polsko-ukraiński, aby pomóc w komunikacji, później prowadziłam zajęcia plastyczne dla ukraińskich dzieci. Przyjęto mnie tutaj bardzo miło i ciepło, co było dla mnie wtedy ogromnie ważne, bo byłam w ciężkim stanie psychicznych. To był trudny czas, w którym potrzebowałam się czymś zająć, rozwinąć.

Aktualnie Viktoria Popova prowadzi grupę malarską dla dzieci, dorosłych oraz seniorów w Szamotulskim Ośrodku Kultury, co pozwala jej spełniać się w roli nauczycielki.

Okazało się, że w Szamotułach jest bardzo dużo ludzi, którzy lubią malować. Moim największym powodem do uśmiechu, tym, co pozwoliło mi do niego wrócić, były zajęcia z dziećmi - stwierdza artystka.

Artystkę, uwieczniającą na żywo występy artystów, spotkać można na wielu wydarzeniach kulturalnych w Szamotułach. Od pierwszego namalowanego w tej sposób obrazu, udało jej się już zgromadzić potężną kolekcję prac. Jak zaczęła się ta nietypowa aktywność, która do dziś dostarcza fanom muzyki z Szamotuł dodatkowej atrakcji podczas koncertów?

Tak jak wspomniałam, mieszkałam wtedy w Zamku Górków, gdzie dzieje się wiele wydarzeń, koncertów i imprez. W kwietniu czy w maju obyć się miał koncert "Tango". Zapytałam się wtedy dyrektora Szamotulskiego Ośrodka Kultury, Piotra Michalaka, co to jest to "Tango"? Bardzo mnie to interesowało, nawet chciałam się kiedyś uczyć tańca tango. Dyrektor mnie zaprosił na to wydarzenie, powiedział, że odbędzie się tam, gdzie mieszkam. I w tej rozmowie powiedziałam, jakby sama do siebie, że ja to namaluję. Na myśli miałam, że usiądę sobie gdzieś w rogu sali i tam sobie będę malować, na pamiątkę, dla siebie. Dyrektor przystał na mój pomysł - Viktoria Popova wspomina swój pierwszy pokaz malarstwa na żywo. - Tego dnia, niedługo przed rozpoczęciem koncertu, zeszłam do sali w dresach, po domowemu. Wchodzę do sali głównej, a tam mnóstwo krzeseł i gigantyczna sztaluga tuż przy scenie! Odwrócona była do publiczności, więc każdy mógł patrzeć na powstający obraz. Spanikowałam, szybko biegłam się przebrać. Dyrektor rzucił mnie wtedy na głęboką wodę. Na szczęście zadziałała adrenalina i wszystko się udało. Była to zdecydowanie dodatkowa atrakcja dla publiczności. Na kolejnych koncertach działo się to niezobowiązująco, ale bardzo to lubiłam.

Od spontanicznego pomysłu do ciekawej pasji, która przyniosła artystce wiele miłych chwil. Jak wspomina, wiele artystów i zespołów, które uwieczniła na płótnie, serdecznie jej dziękowało.

Można powiedzieć, że jeśli chodzi o koncerty w Polsce, to jestem bardzo unikalnym odbiorcom, bo wszystkich artystów słyszę po raz pierwszy dopiero na scenie. Dla mnie, jako dla artystki bardzo ważny jest odbiór, tak samo, jeśli chodzi o moje prace, które tworzę na szamotulskich koncertach. Jeśli ktoś ma dobry odbiór, cieszy się, to pozostaje w pamięci. Oczywiście, były takie koncerty, gdzie skończyło się na podziękowaniu, ale przeważnie reakcja jest emocjonalna i bardzo przyjemna. Z ostatnich koncertów bardzo miło wspominam koncert "Chłopcy z placu broni" oraz "Universe".

Artystka opowiedziała o samych początkach tworzenia obrazów na żywo. Zaczynała rysując szybkie szkice, dzięki którym nauczyła się "chwytać" momenty życia codziennego.

Tworzyć na żywo nauczyłam się, gdy byłam jeszcze w liceum plastycznym, z czym wiąże się zabawna historia, którą zawsze opowiadam uczestnikom moich zajęć. Zbliżały się wakacje, a nasz wykładowca powiedział, że w trakcie wakacji mamy narysować 1000 szybkich szkiców. Są to rysunki ołówkiem lub węglem, tak jakby za jednym ruchem. To zadanie miało pomóc trenować pamięć, stąd również teraz wystarczy mi raz spojrzeć na scenę i szybko oddaję to na kartkę - mówi. - Byłam bardzo ambitna, stąd też przez całe trzy miesiące wakacji biegałam po przystankach, kawiarniach, plaży i rysowałam. Niestety, ostatecznie szkiców wyszło mi tylko 500. Gdy przyniosłam tę stertę prac po wakacjach, zasmucona, że tylko połowę, okazało się, że to wszystko był żart! Nikt więcej, oprócz mnie, tego nie zrobił. Śmiali się ze mnie i z tych moich 500 prac, ale z perspektywy bardzo dużo mi to dało.

Viktoria Popova najbardziej lubi tworzyć za pomocą farb akwarelowych, bo jak sama mówi, malowanie nimi pozwala na dużą spontaniczność. Artystka opowiedziała o swojej wystawie "Szamotuły. Inne spojrzenie" z 2022 roku.

Od dzieciństwa lubiłam tworzyć, szczególnie akwarelą. Według mnie jest taka nieprzewidywalna. Mogę ją wszędzie zabrać ze sobą, nawet w torebce, gdy jadę rowerem. Rower dostałam od jednej, młodej dziewczyny, jak się okazało, stał się on ważnym elementem mojej wystawy i wielu obrazów, które powstawały. Zawsze miałam takie głupie marzenie z dzieciństwa, żeby mieć koszyk na rowerze i wozić w nim kwiaty - wspomina z uśmiechem - i to się spełniło, gdy dostałam na urodziny gigantyczny, piękny bukiet od starszej grupy zajęciowej i pracowników ośrodka. Pamiętam, jak jechałam z tym koszem pełnym kwiatów... marzenia się spełniają! A kosz ten pracował później jako sztaluga, bo stawiałam na niego paletę i farby. Cała wystawa "Szamotuły. Inne spojrzenie" powstawała w plenerze. Jadąc rowerem, co jakiś czas zatrzymywałam się i malowałam, jechałam dalej, znowu się zatrzymywałam i tak to powstawało. To pozwalało złapać moment, na czym bardzo mi zależy.

Chociaż w głowie artystki pojawia się wiele pomysłów, nie wybiega ona planami w przyszłość. Skupia się na obecnych projektach, wciąż szukając wewnętrznego spokoju. Na początku w jej życiu było sporo adrenaliny, teraz powoli do jej życia wraca spokój, do czego przyczyniły się wszystkie osoby, które wspierały ją w tych trudnych chwilach.

Czuję, że w moim życiu pojawiła się pewna rutyna, staram się na razie żyć teraźniejszością. Moja rodzina i brat zostali w Ukrainie, co wprowadziło ogromny stres. Nie odpuszczam rzeźbienia, czasem myślę o przyszłości, ale potrzebuję jeszcze trochę oddechu i czasu.

Viktoria Popova kieruje podziękowania do wszystkich tych, którzy w trudnych momentach wspierali ją jako osobę oraz artystkę. Wsparcie pomogło jej odzyskać część tego, co odebrała wojna.

Chciałabym jeszcze raz wspomnieć o pomocy, jaką otrzymałam. Nie w ramach żadnego hasła, a szczerych podziękowań. Gdy przyjechałam do Polski, płakałam ze wzruszenia. Dziękuję, za to wsparcie, jako człowiek i jako artysta. Bardzo ciepło przyjęto mnie w pracy, co było bardzo ważne, pomagano mi nawet w codziennych sprawach, po koleżeńsku. Tak samo chciałabym podziękować dyrektorowi Piotrowi Michalakowi, który zaprosił mnie do Szamotuł, bo to on wprowadził mnie w to środowisko. To wszystko było spontaniczne i pojawiło się w odpowiednim momencie, z odpowiednim szacunkiem, ale ciepło. Tak samo ludzie w Szamotułach bardzo ciepło nas przyjęli, nie słyszałam o sobie żadnego złego słowa. Na koncertach ludzie traktują mnie bardzo pozytywnie, rozpoznają mnie. To dla mnie oczywiście miłe, jako dla artysty. Za to również chciałabym podziękować. Oczywiście zapraszam na koncerty, do obserwowania moich dzieł i jeszcze raz dziękuję, za tak miłe przyjęcie. Odpowiednie miejsce pozwoliło mi wrócić do siebie. Dziękuję Polakom, Szamotulanom, pracownicom Szamotulskiego Ośrodka Kultury, również Panu Eugeniuszowi Tacikowi, który zaprosił mnie po raz pierwszy na plener w Szamotułach, oraz wszystkim tym, którzy w odpowiednim momencie okazali wsparcie.